Risico's

Alweer over vuurwerk? Ja. Al was het maar omdat hier half januari nog een rotje afging. Oké, het was er maar één, maar er liep wel net iemand met een geleidehond langs. Ik moest denken aan de brave huisvaders die protesteren tegen een algeheel vuurwerkverbod. Ze vinden het onterecht dat de 'goeden' dan onder de 'kwaden' zouden moeten lijden. Er wordt ze 'iets moois afgenomen'. Het voert te ver om nu te filosoferen over de vraag hoe je eraan toe bent als je levensgeluk afhangt van een uurtje vuurwerk afsteken per jaar.

Maar wie stak nou nog dat rotje af? De brave huisvaders zaten inmiddels weer op kantoor. Was het misschien een zoon van zo'n brave huisvader? En wist vader wat deze jongen precies deed, op welke plek en op welk moment? Dat kun je niet van ouders van pubers verwachten. Vader en moeder valt in dit geval dus niets te verwijten. Zelfs de puber kun je nauwelijks iets verwijten. De vuurwerkverkoper dan? Niet als hij zich aan de regels heeft gehouden. Wie iets te verwijten valt zijn degenen die productie en verkoop ooit hebben toegestaan en er nu geen eind aan willen of durven maken.

De meeste verwondingen tijdens de jaarwisseling ontstaan door illegaal vuurwerk. Maar veertig procent is te danken aan legaal vuurwerk en dat is nog altijd veel te veel. Het brandwondencentrum en de oogarts die jaarlijks op tv komt vertellen hoeveel kapotte ogen hij verwijderd heeft, benadrukken dat veilig vuurwerk niet bestaat. Ook siervuurwerk kan zich onvoorspelbaar gedragen. Een ongeluk zit in een klein hoekje, óók bij een voorzichtige, brave huisvader die meent te weten wat hij doet.

Willen we als samenleving dergelijke risico's lopen?

Op oudejaarsochtend deed ik wat boodschappen in Westvoorne. Op straat liepen twee kinderen van een jaar of vijf, zes met vuurwerk te experimenteren. Vader hield een oogje in het zeil, handen diep in zijn zakken. De kleuters klungelden wat met een bierflesje, staken iets af wat alle kanten op spoot en sprongen half struikelend in het rond. Ze waren nog te klein om snel weg te kunnen lopen. Vader was inmiddels in gesprek geraakt met een voorbijganger, in de deuropening keek moeder glimlachend toe. Niemand droeg een vuurwerkbril.

Ik vroeg me af in welke categorie deze vader viel. In die van de 'braven'? Hij zag er niet uit als een hooligan die 's avonds nog dronken op pad zou gaan om voorbijgangers te beschieten of auto's in brand te steken. Maar hij maakte ook niet bepaald de indruk van iemand die goed risico's kan inschatten.

Hoe maken ouders die hun kinderen met vuurwerk laten spelen hun afwegingen? Zijn dit dezelfde ouders die aan de bel trekken als hun kind tijdelijk les krijgt in een container waar schimmelsporen zijn aangetroffen? En als die container dan is schoongemaakt, dat ze daarna toch een gloednieuw exemplaar eisen? Gewoon, omdat het anders een 'onveilig gevoel' geeft?

Mocht vuurwerk u onveiliger lijken voor kinderen dan schimmelsporen, dan kunt u online nog petities tekenen voor een verbod.