Stormachtig bezoek aan de Onrust

Op de stormachtige woensdag 25 augustus bezocht ik Volkstuinvereniging “De Onrust”. Reden was het 100-jarig bestaan van deze vereniging. Een zeer respectabele leeftijd en daarmee een van de oudste volkstuinverenigingen in Nederland. Een vereniging die menig storm heeft doorstaan. De geschiedenis vermeldt dat in 1903/04 het perceel werd aangekocht door de Brielse notaris A.P. van den Blink. Het verhaal wil dat hij de armen en minder draagkrachtigen de kans wilde geven hun eigen voedsel te verbouwen, een soort Voedselbank avant-la-lettre dus. Maatschappelijke doelen vormden voor gemeenten vaak de reden voor uitgifte van eigen moestuinen aan de armere inwoners. Behalve goedkoop voedsel werden de volkstuinen ook gezien als bijdrage aan de sociale ontwikkeling en disciplinering.

Veel Briellenaren maakten gebruik van de mogelijkheid goedkoop grond te huren. Een rentmeester beheerde het geheel. Toen zijn opvolger op grote afstand kwam te wonen, eiste hij dat de gebruikers een vereniging oprichtten. Zo is de volkstuinvereniging ontstaan. Waar de bijzondere naam “De Onrust” vandaan komt, wist men niet. Zo’n 90 leden hebben hier nu een groter of kleiner perceel in bruikleen. Sommige zijn ware paradijsjes, een enkel perceel kan wel een onderhoudsbeurt gebruiken. Met elkaar telen ze heel wat groente, fruit en bloemen op de tuin. Door de hevige storm waren veel appels en peren voortijdig naar beneden gekomen. Maar druiven, bramen, tomaten en vele andere soorten fruit en groente stonden nog fier overeind.

“De Onrust” heeft een grote betekenis gehad voor Brielle. Niet alleen voor de eigen gebruikers, maar ook in perioden van grote voedselschaarste, zoals tijdens de 1e en 2e wereldoorlog. Nu wordt er vooral getuinierd als hobby. Volkstuinen zijn weer helemaal in. Ze lopen mee in de nieuwe culturele ontwikkelingen van onbespoten en eerlijk voedsel, biologisch verantwoord tuinieren en creatief koken. In Duitsland en Oostenrijk zijn volkstuinen inmiddels tot cultureel erfgoed uitgeroepen. Misschien ook iets voor ons land? Hun belangrijke functie en bestaansrecht staan daarom niet ter discussie, ook al is het gemiddelde lid aardig op leeftijd. Wel worden veel volkstuinen bedreigd vanwege nieuwe bebouwingen.Volkstuinvereniging “De Onrust” mag zeker tot het cultureel erfgoed van Brielle gerekend worden. Er is al die jaren weinig aan de inrichting veranderd. Van stromend water en elektriciteit is nog steeds geen sprake. Mocht u belangstelling hebben? Er is sprake van een wachtlijst, maar er komen regelmatig percelen vrij. Een mooie, sociale vereniging, met een weldadige rust. Ondanks die mysterieuze naam.