Rapport RIVM: recreëren Plas van Heenvliet geen gevaar voor gezondheid

De Plas van Heenvliet is een voormalige zandwinput. Aannemerscombinatie Plas van Heenvliet richt deze momenteel in als recreatieplas in opdracht van gemeente Brielle. Deze ontwikkeling is een kans om de recreatiemogelijkheden voor Zwartewaal en het eiland te verbreden. In 2017 is ongeveer 200.000 ton thermisch gereinigde grond (TGG) gebruikt bij de plas om de zuidoostelijke oevers op te hogen. Deze grond is niet in het water van de plas aangebracht. De aannemerscombinatie Plas van Heenvliet heeft de TGG laten onderzoeken.

Eind 2017 bleek thermisch gereinigde grond toegepast op twee andere plekken in Nederland, die bepaalde (vluchtige) stoffen bevatten in hogere concentraties dan toegestaan. Dit was aanleiding om ook de thermisch gereinigde grond bij de Plas van Heenvliet te onderzoeken. Uit dit onderzoek bleek dat ook hier bepaalde (vluchtige) stoffen verhoogd waren boven de toegestane norm. DCMR heeft in overleg met gemeente Brielle en de provincie Zuid-Holland het RIVM gevraagd om de gezondheidsrisico’s te beoordelen bij een recreatieve functie van de plas. Ook heeft het RIVM de omgevingsrisico’s beoordeeld. 

Uitkomsten onderzoek in het kort
Uit het onderzoek blijkt dat er verontreinigingen uit de TGG in het grondwater terecht zijn gekomen. Deze stoffen hebben geen invloed op de gezondheid van mensen, omdat er geen direct contact kan optreden. Vanuit wet- en regelgeving moet er namelijk een leeflaag worden aangebracht van minimaal een halve meter, waardoor er geen direct contact kan optreden met de TGG. 

Uit voorzorg is er ook een risicobeoordeling uitgevoerd waarbij wordt aangenomen dat mensen wel in direct contact kunnen komen met de TGG. Deze beoordeling kan als worstcasescenario worden beschouwd en zal in de praktijk en bij goed onderhoud van de leeflaag nauwelijks optreden. Uit de risicobeoordeling blijkt er geen gezondheidsrisico’s te verwachten zijn als gevolg van direct contact met de TGG. 

Wel hebben de stoffen uit de TGG invloed op het grondwater, wat lokaal en in kleine mate effect heeft op planten en dieren die in de bodem leven, zoals wormen. Verder kan het RIVM niet uitsluiten dat er in de toekomst stoffen uit de TGG via de bodem en het grondwater in het oppervlaktewater terechtkomen. Nu is dit nog niet het geval. 

Er zijn wel andere stoffen aangetroffen in het oppervlaktewater, maar deze zijn daar niet gekomen als gevolg van de TGG. Deze stoffen worden ook in andere oppervlaktewateren aangetroffen en kunnen zich verzamelen in vissen. Het RIVM adviseert om de kwaliteit van het oppervlaktewater en het grondwater de komende jaren te monitoren, zodat als dat nodig blijkt maatregelen genomen kunnen worden. 

Meer informatie
Op de website van de gemeente www.brielle.nl/plasvanheenvliet is het rapport te downloaden en worden de uitkomsten en de adviezen in een video toelicht. Vragen over RIVM advies kunnen worden gemaild naar voorlichting@brielle.nl. Deze worden ook opgenomen in de Q&A op de website van de gemeente en het RIVM.