Het rode potlood

Binnenkort hebben we allemaal weer eens een fijn uitje: naar de stembus. Tenminste, als je durft. Hoe zal het tegen die tijd met de derde golf zijn? En met de vaccinaties? Niemand die het weet.

Als veel mensen uit angst voor besmetting thuis blijven, zal dat een effect hebben op de uitslag. Sommige burgemeesters hebben ook zorgen. Ze vrezen dat de verkiezingsdag kan fungeren als besmettingshaard Ze willen uitstel. Maar Den Haag heeft beslist: de verkiezingen gaan door.

Voor de bezorgde burgemeesters wordt het een lastige kwestie. Zij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de verkiezingen – het organiseren van vrijwilligers, het regelen van stemlokalen, het garanderen van de veiligheid. Zijn er voldoende mensen te vinden die urenlang in een ruimte willen zitten waar een stoet aan kiezers aan ze voorbij trekt? Of kunnen ze op alle locaties de frisse voorjaarswind lekker door de stemhokjes laten waaien, zodat het virus kansloos is? Hoe dan ook: gestemd zal er worden.

Gelukkig worden er allerlei veiligheidsmaatregelen ingebouwd. Zeventigplussers mogen per post stemmen. Ben je jonger en voel je je niet safe, dan kun je iemand een volmacht geven die wél durft. En natuurlijk de mondkapjes. En de anderhalve meter. En de hygiëne.

Staat u ook altijd nog even op het rode potlood te kluiven, terwijl u twijfelt over welk hokje u moet aankruisen? Niet doen dit jaar! Maak thuis de nodige voorstudies, raadpleeg de stemwijzers op internet, kijk oude kamerdebatten terug. U moet weten wat u wilt. Dit keer wordt het een kwestie van tempo maken: snel het hok in, rap een hokje rood kleuren, biljet in de bus en wegwezen.

Het is zelfs zo dat er omwille van de hygiëne een mooie oudhollandse traditie gaat verdwijnen. Het rode potlood, waar je – in gepeins verzonken – nog even op kon sabbelen, zal niet meer aan het bekende touwtje bungelen. We moeten zélf een rood potlood meebrengen.

Dat lijkt in theorie een kleine aanpassing, maar dat is schromelijke onderschatting van wat er in de praktijk zal gebeuren. De vrijwilligers in de stembureaus zullen geconfronteerd worden met de vergeetachtigheid, de gemakzucht, de verstrooidheid van een generatie die is opgegroeid met een overdosis aan toegeeflijkheid van hun opvoeders en leerkrachten. Gymshirt vergeten, pen kwijt, boek thuis laten liggen? Geeft niks, hier heb je een exemplaar uit de reservevoorraad.

Dus burgemeesters, bereid u voor: zorg voor een kist rode potloden per stembureau. Want hergebruiken kan natuurlijk niet. Tenzij er per bureau een potloodontsmetter wordt ingeroosterd.

Beter is het als we allemaal onze eigen verantwoordelijkheid nemen. Inspecteer de buffetlades, zoek dat weggeraakte kleurpotlood! Niets te vinden? Hier duikt ons volgende probleem op: dertien miljoen Nederlanders die een rood potlood moeten aanschaffen. We hebben te maken gehad met schaarste aan mondkapjes, ziekenhuisbedden, verpleegkundigen en vaccins. Hoe staat het met de nationale voorraad rode potloden?