Natuurvereniging Hollandse Delta over de kansenkaart

Er is veel te doen rondom de zogeheten kansenkaart Voorne aan Zee. In de pers en tijdens gemeenteraadsvergaderingen onlangs werd de indruk gewekt dat men weet wat er in die verkenning van de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland (NMFZH) staat. Die verkenning is echter nog niet gepubliceerd.

Natuurvereniging Hollandse Delta geeft een vooruitblik op de werkelijke inhoud van de verkenning. Daarmee hoopt de vereniging de gecreëerde onduidelijkheden weg te nemen. Volgens de vereniging is de verkenning juist een enorme stimulans voor natuur, recreatie en landbouw. Groot Hellevoet sprak hierover met Theo Briggeman, voorzitter van Natuurvereniging Hollandse Delta.

“De natuur, recreatie en landbouw op Voorne staan op allerlei manieren onder grote druk. In en bij die natuur zijn vele recreatiemogelijkheden voor wandelaars, fietsers, mountainbikers, ruiters, kiters en hondenliefhebbers,” opent Theo Briggeman het gesprek. “Daarnaast is Voorne ook een belangrijk agrarisch gebied met vooral akkerbouw, tuinbouw en een bescheiden aandeel veehouderij.” Hij geeft aan dat we trots en zuinig moeten zijn op ons gebied. “Maar we lopen ook tegen grote problemen aan. Problemen die divers en ingewikkeld zijn.”

De natuur op Voorne wordt geconfronteerd met vermindering van zoutinwaai door de aanleg van de Maasvlaktes, klimaatverandering met regelmatig extreme droogte als belangrijkste gevolg. Stikstofproblemen vanuit scheepvaart, industrie en landbouw leiden tot verhouting en vergrassing. Daarnaast is er een enorme toename van recreatie. Tot slot is er de versnippering van natuur. Al deze problemen leiden tot een forse achteruitgang van biodiversiteit. De verzanding van de kust van Voorne zet de strandrecreatie onder druk. De landbouw op Voorne staat voor enorme uitdagingen. landbouw moet niet alleen natuurinclusief (minder gif, minder mest, minder ploegen) gaan werken, maar ook duurzaam, klimaatneutraal en klimaatadaptief worden. Wet- en regelgeving op gebied van stikstof, waterkwaliteit, fijnstof, zoo¨nosen, gebruik van landbouwgif worden steeds strenger.

Oplossingen
De drie sectoren zijn hard op zoek naar oplossingen, maar te veel ieder voor zich. Integrale benadering is nodig om tot echte oplossingen te komen. De Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland heeft vooruitlopend een verkenning naar een ruimtelijk ontwerp uitgevoerd dat zij aan de nieuwe gemeente Voorne aan Zee en de Provincie Zuid-Holland gaat aanbieden. Uit de verkenning blijkt overduidelijk dat niet alles kan, maar dat er ook veel wel kan.
Briggeman hierover: “Er moet gewerkt gaan worden aan versterking en uitbreiding van het NatuurNetwerk op Voorne-Putten op een manier die ook de recreatie versterkt en de landbouw vooruit helpt bij de transitie naar een duurzame, meer natuurinclusieve landbouw. Bufferzones tussen natuur en intensieve landbouw bieden wellicht mogelijkheden. In een zogenaamde kansenkaart wordt getoond dat er voor de recreatie uitstekende mogelijkheden zijn om aanzienlijk uit te breiden.” Hij ziet voldoende kansen voor recreatie: “We moeten met elkaar in gesprek om te onderzoeken of er onder andere in de natuur bij het Brielse Meer, bij het Annabos, de Put van Heenvliet en de Bernisse ruimte is voor aanleg of uitbreiding van mountainbikeroutes, ruiterpaden, losloopgebieden voor honden en faciliteiten voor hardlopers. Daar is grote behoefte aan en in genoemde gebieden kan dat ook, omdat de natuur daar veel minder kwetsbaar is.”

Recreatie in agrarisch gebied
Ook in het agrarisch gebied kunnen recreatiemogelijkheden ontwikkeld worden. Bijvoorbeeld door de aanleg een netwerk van wandelpaadjes, fiets- en mountainbikeroutes en ruiterpaden langs akkerranden, weilanden en wegbermen. Dit in combinatie met toeristische mogelijkheden als kamperen bij de boer, boeren B&B’s, verkooppunten van regioproducten en andere voorzieningen.

De grootste uitdaging ligt in het ondersteunen van de landbouw bij hun transitie. Landbouw kan niet zonder natuur. Bestuiving, ecologische plaagbestrijding, schoon water, wateropslag en verfraaiing van het uitgeklede agrarische landschap om toeristische aantrekkelijkheid van het agrarische gebied te vergroten. Ons polderlandschap is door enkele grote opeenvolgende ecologische rampen (Tweede Wereldoorlog, ruilverkaveling, Deltawerken en intensivering van de landbouw) kaal en open geworden. Een nieuwe aankleding van het landschap moet passen bij de nieuwe inrichtingseisen. Aanleg van heggen, hagen en bomen tussen strokenteelt blijkt het gebruik van landbouwgif fors terug te dringen. Aanleg van schaduwplekken en drinkpoelen voor vee. Windhagen beschermen tegen storm en zware regenval. Ecologisch beheer van watergangen, oeverstroken en wegbermen verhogen niet alleen de biodiversiteit, maar ook de toeristische aantrekkelijkheid van het agrarisch gebied.

Briggeman is het oneens met het sterk negatieve beeld dat onlangs naar voren kwam over het onderzoek naar de mogelijkheden om tot integrale oplossingen te komen. “Het gaat hier om misinformatie en electoraal gewin. De werkelijkheid is dat toerisme en recreatie juist sterk bevorderd worden, dat de natuur er flink op vooruit gaat en dat ook de landbouw enorm geholpen wordt bij het zoeken naar een nieuwe toekomst. Samen met alle belanghebbenden gaan we op zoek naar oplossingen.”