Heen en weer

COLUMN - Zou er een woord bestaan voor dat proces van heen-en-weer? Of, zo je wilt, van op-en-neer? In het klein zag je het vroeger al in de schoolbanken. Een klasgenoot klaagde over benauwdheid. Juf, mag het raam open? Het mocht open. En dan was het een kwestie van afwachten tot een leerling die dichtbij het raam zat de vinger opstak. Koud! Mag het raam dicht? En de verwarming hoger?

Wij hadden een lieve juf die zulke verzoeken inwilligde. Waardoor ze een heen-en-weer loopje ontwikkelde van het raam naar de thermostaatknop. En de temperatuur in het lokaal op-en-neer deinde. Je zag het overal terug. Die kneuterigheid in de landbouw van vroeger kon op een gegeven moment niet meer. De Europese landbouw moest gemoderniseerd. Kleine boerderijen maakten plaats voor grootschalige bedrijven. Maar schaalvergroting en intensivering van de landbouw leidden tot enorme overschotten en grote schade aan natuur en milieu. De Club van Rome rekende ons al voor dat het zo mis zou gaan. Maar de terugweg bleek een groter probleem dan het raam van de juf. En nu hebben we zoiets weer op dorpsniveau. Vroeger was Rockanje een bruisende badplaats. Mensen kwamen van heinde en verre met de stoomtram of op de fiets naar de kop van Voorne om een duik in het zilte nat te nemen. En toen het beter ging met de economie kwamen ze met de auto. Dat gaf me een gedoe! Op mooie zomerdagen wilde iedereen op hetzelfde moment het dorp in of uit. En waar moest al dat blik geparkeerd worden? Drukte, opstoppingen, irritaties, er moest een oplossing komen. En die kwam er. Iemand verzon een ringweg om het dorp. Die had als nadeel dat het dorp kunstmatig werd afgesneden van de duinrand. Maar verder werkte het als een tierelier. Vrolijk zoefden de strandgangers om de bebouwde kom heen, rechtstreeks naar de parkeerplaats achter de duinen. En 's avonds linea recta weer terug. Het dorp had er geen centje pijn meer van. Maar ook geen gemak. Niemand die nog een ijsje of een biertje in het dorp kwam drinken. Of een strandbal kopen. Eigenlijk werd het best een beetje saai.

Bovendien verre van lucratief voor de middenstand. Daar zitten we nu. Wat te doen? Iemand moet iets verzinnen. Hoe halen we de strandgangers van die ringweg af en loodsen we ze het dorp door? Hoe verleiden – of liever dwingen – we ze tot uitstappen en tot het doen van gezellige aankopen en het gebruik van smakelijke consumpties? Er is al iemand die erover zit te prakkizeren, hoorde ik. Zo benieuwd waar hij mee komt. De ringweg slopen, het asfalt verpulveren en het gebied teruggeven aan de natuur? Stiekem droom ik daar wel eens van. Maar dan? Weer die stoet opgefokte, claxonnerende Rotterdammers met hun verbrande hoofden door de dorpsstraten? Dat is eigenlijk meer een nachtmerrie. Het is de vraag of de gemiddelde Rockanjenaar daar wel op zit te wachten. Maar wellicht zullen mét de claxonnerende toerist ook sfeervolle winkeltjes terugkeren in het dorp? Daar zit de Rockanjenaar wél met smart op te wachten.

Dagboeknotities van een parttime huisman.