Oranjefeesten anno 1766
Actueel 249 keer gelezenMet het Koningsfeest voor de deur is het aardig om te zien hoe Oranjefeesten in het verleden werden gevierd. Een uitbundige viering vond plaats op zaterdag 8 maart 1766; op die dag werd Prins Willem V 18 jaar.
De Staten verklaarden hem daarmee meerderjarig, waarna hij aantrad als stadhouder. 15 Jaar eerder was zijn vader, Willem IV, overleden. Na een regentschap was er nu eindelijk weer een stadhouder. Het uitbundige karakter van het feest vertaalt zich overigens niet in meer geluid. Sterker: het stadsbestuur waarschuwde iedereen vooraf geen pektonnen te branden, geen voetzoekers te gooien of met geweren te schieten. Er was ook geen sprake van spelletjes, kermis of winkelnering. Wel wapperden in hele stad vlaggen, werd de hele dag op het carillon gespeeld en werden saluutschoten gelost, was er 's middags een orgelconcert in de kerk en 's avonds een indrukwekkend vuurwerk "dat den duisteren nagt als in een helderen dageraat veranderde".
Het belangrijkste was wellicht de versiering van de stad. Voor het stadhuis stond een erepoort van 10 meter hoog en 13 meter breed, met aan weerszijden vleugels van 7 bij 3 meter. Op de poort was te lezen "Vivat Prins Willem de Vijffde". In het midden was een zon te zien met stralen van brandende lampions. Het geheel was verlicht door meer dan 600 lampions. De leden van het stadsbestuur wedijverden met elkaar om de mooiste verlichting en versiering aan hun huizen aan te brengen. Sommige huizen waren over de volle hoogte en breedte verlicht met lampions met in het midden een schilderij of afbeelding van de jonge Prins, de Hollandse Maagd of allegorische voorstellingen. Bovendien waren overal verzen te lezen als "Wie zou dien vorst geen liefd' en eerbieds' blijken toonen, Oranje zal, roept elk, in onze harten woonen!"
Aart van der Houwen (aa.vanderhouwen@streekarchiefvp.nl)
