Afbeelding

Oorlog als spel

Actueel 217 keer gelezen

Op 4 mei werd in talloze toespraken weer de hoop uitgesproken: 'nooit meer oorlog'. Die woorden worden weer snel vergeten. Het valt ook niet mee om zo'n wens te verwezenlijken. Want oorlogen zijn er altijd geweest en zullen er altijd zijn. We zijn er dol op.

Niet als we er middenin zitten. Als angst, pijn, honger en verdriet deel uitmaken van het dagelijks leven, dan hebben we er snel genoeg van. Maar als het allemaal weer voorbij is, dan vergeten we hoe het was. Niet meteen, het heeft wel tijd nodig. Toch worden alle drama's op den duur gewoon spannende verhalen. Wie krijgt er een brok in z'n keel als hij zich voorstelt hoe de Romeinse legers ons gebied binnenmarcheerden? Wie krijgt tranen in zijn ogen als hij denkt aan de massale moordpartijen tijdens de tachtigjarige oorlog? Wie heeft het nog moeilijk met de wetenschap dat vijf miljoen mensen door Napoleon de dood in zijn gejaagd?

Het zijn interessante verhalen geworden. Wat droegen de strijders voor kleding? Hoe zag hun uitrusting eruit? Welke wapens hanteerden ze? En – belangrijke vraag – zou het niet eens leuk zijn om dat alles na te spelen? Jawel, dat is geweldig leuk! Velen hebben er een fantastische hobby aan, nog veel meer mensen zijn enthousiaste toeschouwers van deze historische spektakels. Kijk maar eens op 1 april in Brielle. Ooit iemand daar een traantje weg zien pinken? Uiteraard niet; al die ellende is allemaal zo lang geleden. Wat overblijft is een gezellig volksfeest.

Inmiddels is op verschillende plaatsen in het land ook de Tweede Wereldoorlog aanleiding geworden voor zo'n evenement. Voor educatieve doeleinden, wordt er steeds haastig bij vermeld. Opdat de jeugd ook begrijpt wat er gebeurd is. Dat is natuurlijk maar de halve waarheid. De razzia's, wegvoering van joden, Arbeitseinsatz, hongertochten, bombardementen, die zijn ook allemaal echt gebeurd. En die gaan we ook niet naspelen. We spelen alleen na wat ons aanspreekt: de militaire strijd. Omdat we dat leuk vinden.

Daarbij vergeten we de ontberingen, verwondingen, verminkingen en psychische trauma's die het gevolg waren van die strijdtonelen. We vervormen de historische werkelijkheid tot een mooi, heldhaftig schouwspel: rollende tanks, glimmende wapens, imponerende uniformen. Een romantisch plaatje. De Tweede Wereldoorlog is een spel geworden. Kinderen spelen met waterpistooltjes, volwassenen met echte wapens. Wat is er mis mee als iedereen zich vermaakt? Maar er zijn nog steeds slachtoffers in leven die niet zo'n feestelijk gevoel krijgen van legerjeeps of 'nep-Duitsers' op straat. Het blijft toch iets anders dan een confrontatie met een zestiende-eeuwse Spanjaard.

Ondertussen krijgen jongeren een geromantiseerd beeld van oorlog voorgeschoteld. Defensie speelt erop in met aantrekkelijke commercials. Bij het rekruteren van jongeren is er weinig aandacht voor de harde werkelijkheid van oorlog. Het aan flarden geschoten gezicht van een kameraad, de amputatie van een been, lijken van burgerslachtoffers: ongeschikt voor wervende posters. Oorlogen zullen nooit zullen verdwijnen en defensiepersoneel blijft hard nodig. Maar geef jongeren dan eerlijke voorlichting.

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant