Recreëren bij Plas van Heenvliet nog ver weg

Zwartewaal - Het kan nog jaren duren voor er kan worden gerecreëerd bij de Plas van Heenvliet liet wethouder André Schoon op donderdag 26 november aan de inwoners van Zwartewaal weten.

Hij zei dit tijdens de expert zoom meeting die door de gemeente Brielle was georganiseerd voor de inwoners van Zwartewaal. Deze maken zich na de diverse incidenten met vervuilde grond van de afgelopen jaren ernstig ongerust over de veiligheid van de Plas en kregen de gelegenheid vragen te stellen aan de experts.

Dat het onderwerp enorm leeft, was te merken aan de grote ‘digitale’ opkomst en de hoeveelheid vragen die er werden gesteld. Zwartewaals misschien wel meest betrokken inwoner, Rinus Boshuizen. had naar eigen zeggen zelfs speciaal ervoor geleerd wat 'Zoom is op de computer’. Naast experts van GGD, DCMR, Waterschap, het RIVM en de Aannemerscombinatie, waren namens de gemeente Brielle de wethouders Van der Kooi en Schoon op het beeldscherm aanwezig en enkele betrokken ambtenaren. Praten mochten de Zwartewalers niet. Wel chatten en schriftelijk vragen indienen.

In februari 2018 werd ontdekt dat er 200.000 m3 grond was gestort bij de plas met te hoge gehaltes benzeen, tolueen en oplosmiddelen die het water verontreinigden. Het leidde tot een enorme schrik en verbazing bij de DCMR die meteen de werkzaamheden stillegde. Expert Frank Faber legde uit dat de grond waarmee de plas wordt 'verontdiept', thermisch wordt gereinigd bij de fabriek in Moerdijk. Na onderzoek bleek dat er bij dat proces mogelijk iets fout was gegaan. Bij de fabriek zijn er inmiddels aanpassingen gepleegd om ervoor te zorgen dat dit in de toekomst niet meer mogelijk is.

Een jaar later vond er opnieuw een incident plaats. In heel Nederland werden er bij bouw- en grondprojecten verontreinigingen met PFAS geconstateerd. Tijdelijk werden toen al deze projecten stilgelegd. Het betrof ook de Plas van Heenvliet. De aanvoer van thermisch gereinigde grond (TGG) naar de Plas van Heenvliet die toch al was gestopt in verband met de storting van de 200.000 m3 grond, werd vervolgens niet hervat, ondanks dat er na een onderzoek van RIVM was vastgesteld dat er geen veiligheidsbelemmeringen waren en er geen directe maatregelen genomen behoefden te worden genomen.

Als afgeraden wordt om vis te eten die in de plas gevangen is, hoe zit het dan met zwemmers die aan dezelfde stoffen worden blootgesteld?
Veel Zwartewalers vroegen zich dat af. Johan Vermeulen van het Waterschap en Ellen Brand van het RIVM legden uit dat vissen hun hele leven in het water doorbrengen en de gevaarlijke stoffen in hun vet opslaan. Recreanten komen echter zo kort met het water in aanraking dat ze daar geen schadelijke gevolgen van ondervinden. Het ophopen van schadelijke Pcb’s in het vet van vissen speelt zich helaas af in heel Nederland en daarom wordt altijd aangeraden alleen te zwemmen in daarvoor aangewezen 'zwemwater' vertelde Johan Vermeulen.

Veel andere vragen kwamen aan de orde en werden beantwoord. Zo kunnen er bijvoorbeeld geen gevaarlijke stoffen vanuit de Plas in het oppervlaktewater of het grondwater in Zwartewaal terecht komen, zei Ellen Brand, environmental scientist bij het RIVM. Eerder zal het omgekeerde het geval zijn.

Tot slot meldde wethouder André Schoon dat nog niet is beslist wanneer er weer wordt begonnen met het storten van TGG in de plas. Er zou zelfs kunnen worden besloten om helemaal met de aanvoer daarvan te stoppen en uitsluitend verder te gaan met de transformatie van de plas tot recreatiegebied. Dat betekent als eerste dat de oevers worden opgehoogd en dat er een beschermende leeflaag van 0,5 m schone grond over de TGG wordt aangebracht.

Alle informatie over de meeting wordt op de website van de gemeente Brielle gepubliceerd.