Vissen

Ook deze zomer wordt er in Westvoorne weer een viswedstrijd georganiseerd voor kinderen. Vissen zijn hoogontwikkelde gewervelde dieren met gevoel en bewustzijn, die pijn en angst kunnen ervaren.

De haak waarmee de vis wordt gevangen veroorzaakt een wond. Vissen verzetten zich dan ook heftig als ze aan de haak geslagen worden. Ze kronkelen met hun lichaam, schudden met hun kop, spuwen gas en proberen te vluchten. De onderzoekers Verheijen en Buwalda constateerden al in 1986 dat vissen op dat moment ernstige pijn voelen. In 2003 toonden onderzoekers van de universiteit van Edinburgh aan hoe dat komt: ze ontdekten de aanwezigheid van pijnreceptoren rond de bek en op de kop van vissen. Voor vissen wordt deze kinderactiviteit dus weer een ware marteling.

De kennis over pijnbeleving van vissen is de laatste decennia langzamerhand gemeengoed geworden in Nederland. Er is veel over gepubliceerd en het is makkelijk om allerlei – wetenschappelijk onderbouwde – informatie te vinden op het internet. De publieke opinie over hengelsport is dan ook drastisch gewijzigd. Dat bleek al uit een enquête in 2013 door onderzoeksbureau Motivaction. Een meerderheid van de Nederlanders meende dat vissen pijn, angst en stress ervaren en verwondingen oplopen tijdens het hengelen. Zij waren overwegend van mening dat het hengelen geen diervriendelijke bezigheid is en geen geschikt middel om kinderen respect voor dieren bij te brengen. Slechts tien procent verkeerde toen nog in de veronderstelling dat vissen geen pijn kennen.

Hoe kan het dan dat in Westvoorne nog steeds viswedstrijden worden georganiseerd? Waarom wordt er voor deze activiteit nog steeds een vergunning afgegeven? En waarom laten ouders hun kinderen hieraan meedoen? Er lijken maar drie antwoorden op die vragen mogelijk. Nummer één: noch de organisatoren, noch de vergunningverleners, noch de ouders zijn op de hoogte van het fenomeen pijnbeleving bij vissen. Nummer twee: ze zijn hierover wel geïnformeerd, maar hechten geen geloof aan wetenschappelijk onderzoek. Nummer drie: ze beschikken over de informatie, geloven wel degelijk in de juistheid ervan, maar het kan ze niet schelen dat dieren lijden en ze vinden het een leuk idee om dit als vermaak aan kinderen aan te bieden.

Al deze mogelijkheden lijken me menselijkerwijs onmogelijk en toch kan ik geen andere bedenken. Blijft over de vraag: wáárom?

Er zijn immers genoeg andere activiteiten te verzinnen om kinderen in hun vakantie mee te vermaken. Ook als je het leuk vindt om vast te houden aan oude tradities is er keus genoeg. Denk aan knikkeren, tollen, hoepelen, hinkelen, touwtje springen, spijkerpoepen, zaklopen, ringwerpen, ja desnoods koekhappen. Oergezellig, gezonde beweging in de buitenlucht en er hoeven geen levende wezens bij gemarteld te worden.

Hopelijk gaan ook Westvoornaars zich realiseren dat het pijnigen van dieren ethisch niet te verantwoorden is. Niemand zou willen dat zijn kinderen dat deden bij paarden, honden of katten. Waarom dan wel bij vissen?